ÖZET :Yaşlılık aylığı bağlanan davacı tarafından, son olarak görev yaptığı yer olan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığından (T.P.A.O.) önce 657 sayılı Kanuna tabi memur statüsünde görev yaptığı E.Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünde geçen hizmet süreleri ile askerlikte yedek subay olarak geçen hizmet sürelerinin T.P.A.O.’da geçen hizmetleriyle birleştirilerek bu sürelere ilişkin kıdem tazminatı farkının sözleşmesinin feshedildiği tarihten itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte tazminiistemiyle açılan davanın İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

K A R A R

Davacı        : M.A.

Vekili         : Av. M. S.

Davalı        : Türkiye Petrolleri A.O. Genel Müdürlüğü

Vekili           : Av. L. İ.B.

O L A Y  : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;müvekkilinin 8.1.1976 tarihinde 657 sayılı Yasaya tabi memur statüsünde E.Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü emrinde çalışmaya başladığını; 16.11.1976 tarihinde askerlik için istifa ettiğini; 16.11.1976-31.1.1978 tarihleri arasında askerlik hizmetini yaptıktan sonra, 29.5.1978 tarihinde tekrar aynı kurumda çalışmaya başladığını; 1.8.1987 tarihinde istifaen görevinden ayrıldığını; T.P.A.O. Hizmet Belgesinden, 22.07.1987 tarihinde jeofizikçi olarak göreve başladığını; T.P.A.O. Personel Yönetmeliği uyarınca yaş haddi nedeniyle iş akdinin 23.2.2015 tarihinde feshedildiğini; Sosyal Güvenlik Kurumunca yaşlılık aylığı bağlandığını ve 16.10.2014 tarihinden başlamak üzere 18 hafta ihbar öneli verildiğini; T.P.A.O.’da geçen hizmetlerine ilişkin mevzuattan kaynaklanan diğer haklarının (kıdem tazminatı dahil) verildiğini ileri sürerek, davacının E.Maden İşletmeleri ile askerlikte geçen hizmet sürelerinin T.P.A.O.’da geçen hizmetleri ile birleştirilerek bu sürelere isabet eden 10.000,00-TL kıdem tazminatı farkının yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı İdare vekili, süresinde verdiği cevap dilekçesinde görev itirazında bulunmuştur.

Ankara 36. İş Mahkemesi: 25.3.2016 gün ve E:2016/524 sayı ile, davalı vekilinin yargı yolu itirazı ve derdestlik itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü vekilince süresi içerisinde verdiği beyan dilekçesinde, davada idari yargının görevli olduğu ileri sürülerek, olumlu görev çıkarılması yolundaki süresi içindeki dilekçesi üzerine, dava dosyası Danıştay Başsavcısına gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; 6.7.2017 gün ve E:2017/65 sayı ile, Türkiye Petrolleri A.O. Genel Müdürlüğü Personel Yönetmeliği uyarınca iş akdi feshedilen davacının gerek daha önce çalıştığı kamu kurumlarında gerekse son görev yaptığı T.P.A.O.’da statüsü itibariyle kamu personeli olması karşısında, bu süreçte davalı idare ile arasındaki ilişkinin, idare hukuku ilkelerine dayanan kamu hukuku ilişkisi olduğu açık olduğundan, davacının E.Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğündeki hizmet süreleri ile yedek subay olarak yaptığı askerlik hizmet süresine ilişkin parasal haklarının (kıdem tazminatının) yasal faiziyle birlikte tazminine hükmedilmesi isteminden doğan uyuşmazlığa ilişkin davanın görüm ve çözümünde idari yargı yerinin görevli olduğu sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle; 2247 sayılı Yasa’nın 10’uncu maddesi uyarınca, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasanın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın da yazılı düşüncesi istenilmiştir.

YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISI; 3.4.2018 gün ve YY-2017/65388 sayı ile, ; T.P.A.O. Personel Yönetmeliği uyarınca iş akdi feshedilen davacının gerek daha önce çalıştığı kamu kurumunda gerekse son görev yaptığı T.P.A.O.’da statüsü itibariyle kamu personeli olması karşısında, bu süreçte davalı idare ile arasındaki ilişkinin, idare hukuku ilkelerine dayanan kamu hukuku ilişkisi olduğu açık olduğundan, davacının E.Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğündeki hizmet süreleri ile yedek subay olarak yaptığı askerlik hizmet süresine ilişkin parasal haklarının yasal faiziyle birlikte tazminine hükmedilmesi isteminden doğan uyuşmazlığa ilişkin davanın görüm ve çözümü idari yargının görev alanına girdiği gerekçesiyle, Danıştay Başsavcılığının 2247 sayılı Kanunun 10. maddesi gereğince yapmış olduğu başvurunun kabulü ile Ankara 12. İş Mahkemesinin 18.9.2015 tarih ve 2015/456 Esas sayılı (Bu mahkemeden devredilen Ankara 36. İş Mahkemesinin E.2016/524 sayılı dosyası) görevlilik kararının kaldırılması yönünde yazılı düşünce vermiştir.

Dava dosyası Ankara 36. İş Mahkemesinin3.10.2017 gün ve E:2016/524 sayılı üst yazısı ile Mahkememize gönderilmiş olup, 15.11.2017 tarihinde kayda girmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE:

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Nuri NECİPOĞLU’nun Başkanlığında, Üyeler: Şükrü BOZER, Mehmet AKSU, Suna TÜRE, Alaittin Ali ÖĞÜŞ, Süleyman Hilmi AYDIN ve Turgay Tuncay VARLI’nın katılımlarıyla yapılan 28.05.2018 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasa’nın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcılığınca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, yaşlılık aylığı bağlanan davacı tarafından, son olarak görev yaptığı yer olan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığından (T.P.A.O.) önce 657 sayılı Kanuna tabi memur statüsünde görev yaptığı E.Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünde geçen hizmet süreleri ile askerlikte yedek subay olarak geçen hizmet sürelerinin T.P.A.O.’da geçen hizmetleriyle birleştirilerek bu sürelere ilişkin 10.000,00-TL kıdem tazminatı farkının sözleşmesinin feshedildiği tarihten itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Olayda, 233 sayılı KHK.’ye tabi, Enerji ve Tabii KaynaklarBakanlığı ile ilgilendirilmiş bir Teşekkül olan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (T.P.A.O), sermayesinin tamamı devlete ait, iktisadi alanda ticari esaslara göre faaliyet göstermek üzere kurulan, kamu iktisadi teşebbüsüdür.

                Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarında, işveren ile sendikalar arasında akdedilen toplu iş sözleşmelerinin kapsamı dışında tutulan ve bu nedenle “ kapsam dışı personel” olarak adlandırılan personelin, hizmet sözleşmelerine konulan yasakla sendika üyesi olamaması, yönetim kademesindeki daimi kadrolarda görev alarak işverene ait yetkileri kullanması ya da görevinin özel bir önem taşıması ve özellikle de yetkileri, ücret ve diğer haklarının tayin ve takdirinin idareye ait olması nedeniyle statüleri, asli ve sürekli görevleri genel idare esaslarına göre yürüten memur ve sözleşmeli personel statüsüne yaklaşmakta olup; 24.11.1994 tarih ve 4046 sayılı Yasa’nın 22. ve Geçici 9. maddesinde, ( daha önce de, Ana. Mah. 5.2.1992 gün ve E:1990/22, K:1992/6 sayılı kararıyla iptal edilmiş olan 9.4.1990 tarih ve 418 sayılı K.H.K.’nin 40. maddesinde) yasa koyucu tarafından, memur ve sözleşmeli personel ile birlikte anılarak “ kamu personeli” olduğu ifade edilmiştir.

Öte yandan, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Personel Yönetmeliği’nin, “Amaç ve Kapsam” başlıklı 1.maddesinde,”Bu Yönetmelik, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı daimi kadrolarında toplu-iş sözleşmesi kapsamı dışında kalan belirsiz süreli hizmet akdi ile çalışan personelin; tayin, nakil, terfi, kadro, çalışma esasları, sosyal, idarî, malî ve diğer özlük hakları ile disiplin yönünden tabi olacakları hükümleri kapsar.” , “Dayanak” başlıklı 2.maddesinde “Bu Yönetmelik, 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu iktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kamu iktisadi Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname ve 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.” denilmiştir.

                Bu duruma göre anılan mevzuata dayanılarak yürürlüğe konulan TPAO Personel Yönetmeliğinin yasal dayanaktan yoksun olduğu söylenemez.

                Anılan Yönetmelik ile bu Yönetmelik hükümlerine dayanılarak akdedilen hizmet sözleşmesinde, kapsam dışı personelin sosyal güvenlik yönünden 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’na (mülga) , tabi kılınması veya bir kısım hak ve yükümlülüklerinin 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine paralel olması ya da anılan Kanuna atıfta bulunulması, idare ile kamu personeli olan görevlileri arasındaki idare hukuku ilkelerine dayanan kamu hukuku ilişkisini ortadan kaldıramaz. Ne zaman ki,teşebbüs veya bağlı ortaklıktaki kamu kesimi payları %50’nin altına düşer ve kuruluş kamu kurumu niteliğini kaybederse, işte o zaman işveren ile personeli arasındaki hukuki ilişki özel hukuk ilişkisi niteliğine bürünecektir.

                Belirtilen tüm bu hususlar ile Uyuşmazlık Mahkemesi’nin, 1.3.1996 tarih ve 22567 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, 22.1.1996 gün ve E:1995/1, K:1996/1 sayılı ve özelleştirme kapsamında bulunan ya da bulunmayan Kamu İktisadi Teşebbüslerinde kapsam dışı statüde çalışan personelin kurumları ile olan ilişkilerinden doğan anlaşmazlıkların çözüm yerinin idari yargı olduğuna ve konunun 2247 sayılı Yasa’nın 30. maddesi doğrultusunda ilke kararına bağlanmasına karar verilmiş olması, anılan 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 30. maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “Bir ilke kararının değişmesi veya kaldırılması yeni bir ilke kararıyla olur.” hükmü ile yedinci fıkrada yer verilen “Görev konusundaki ilke kararları; Uyuşmazlık Mahkemesini ve bütün yargı mercilerini (…) bağlar.” hükmü karşısında, yaş haddi nedeniyle davalı idare ile arasındaki iş sözleşmesi feshedilerek görevine son verilen davacının talep ettiği hakların hizmet sözleşmesi ve dayanağı olan Yönetmelik hükümlerine göre ödenip ödenemeyeceğine ilişkin bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2. maddesinde sayılan idari dava türleri arasında yer alan, genel hizmetlerden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar kapsamında idari yargı yerinde çözümleneceği açıktır.

Açıklanan nedenlerle, davanın görüm ve çözümünde idari yargı yeri görevli olduğundan, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü vekilinin görev itirazının reddine ilişkin Ankara 36. İş Mahkemesince verilen 25.3.2016 gün ve E:2016/524 sayılı kararın kaldırılması gerekmiştir.

S O N U Ç : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile davalı Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü vekilinin görev itirazının reddine ilişkin Ankara 36. İş Mahkemesince verilen 25.3.2016 gün ve E:2016/524 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 28.05.2018 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

    Başkan                         Üye                               Üye                              Üye

      Nuri                          Şükrü                          Mehmet                          Suna

NECİPOĞLU                   BOZERAKSU                           TÜRE

                                            Üye                               Üye                               Üye

                                      Alaittin Ali                 Süleyman HilmiTurgay Tuncay

                                          ÖĞÜŞ                           AYDIN                          VARLI