ÖZET: Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Meslek Lisesinde usta öğretici adı altında, Resepsiyon Departmanında, Resepsiyon Görevlisi olarak görev yapan davacının, iş sözleşmesinin haksız olarak feshedildiğinden bahisle, kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla mesai, milli ve dini bayram, resmi tatil çalışmasından kaynaklanan alacakları ile yıllık izin ücreti alacağının tahsili istemiyle açtığı davanın, ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.
T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ HUKUK BÖLÜMÜ ESAS NO : 2015 / 87 KARAR NO : 2015 / 106 KARAR TR : 2.3.2015 | ÖZET: Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Meslek Lisesinde usta öğretici adı altında, Resepsiyon Departmanında, Resepsiyon Görevlisi olarak görev yapan davacının, iş sözleşmesinin haksız olarak feshedildiğinden bahisle, kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla mesai, milli ve dini bayram, resmi tatil çalışmasından kaynaklanan alacakları ile yıllık izin ücreti alacağının tahsili istemiyle açtığı davanın, ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.
|
K A R A R
Davacı : Z. A. K.
Vekilleri : Av. Ö. Ö.- Av.P. Y.Ö.
Davalı : Milli Eğitim Bakanlığı
Vekilleri : Av. G. U.
O L A Y : Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı kurumda, 10/04/2007 tarihinden itibaren usta öğretici olarak, sözleşme ile çalışmaya başladığını, sözleşmesinin her yıl yenilendiğini, ancak son sözleşmesinin 31/12/2013 tarihinden sonra yenilenmediğini ve o tarihte müvekkilinin işten çıkartıldığını ancak müvekkiline yazılı hiçbir fesih ihtarı tebliğ edilmediğini; müvekkilinin, Bakanlığa bağlı Konya İMKB GMK Anadolu Otelcilik Ve Turizm Meslek Lisesi Müdürlüğünde usta öğretici adı altında, Resepsiyon Departmanında, Resepsiyon Görevlisi olarak çalıştığını, yaptığı işin, öğreticilikten öte tümüyle otel hizmetleri için Otel Resepsiyon işi olduğunu; müvekkilinin iş sözleşmesi haksız fesih edildiği için, kıdem ve ihbar tazminatı hakkı doğduğunu; müvekkilinin normal çalışmasının 3 vardiya şeklinde olup, sabah 08:00 giriş akşam 16:00 çıkış olmasına rağmen öğle arasında hiç mola vermediğinden ve cumartesileri de 08:00- 16:00 olduğu için fazla çalışmasının bulunduğunu; son ayda da fazla mesai çalışması olduğunu, aynı şekilde, 2007 ve 2008 yıllarında da fazla mesaisinin bulunduğunu; çalışmalarına resmi dini bayramlar dahil 12 ay kesintisiz devam ettiğini, yapılacak hesaplama ile 20.000,00 TL fazla mesai; mili ve resmi bayramlardan dolayı 5.000,00 TL; hiçbir zaman yıllık izin kullanmadığından dolayı da 5.000,00 TL yıllık izin alacağının bulunduğunu ifade ederek; fazlaya ilişkin hakları ve diğer talepleri saklı kalmak koşuluyla, kıdem tazminatının şimdilik 100,00 TL sinin; ihbar tazminatı alacağının şimdilik 100,00 TL.sinin; 20.000,00 TL fazla mesai (hafta sonu çalışması dahil) alacağının şimdilik 100,00 TL. sinin; 5.000,00 TL milli ve dini bayram, resmi tatil çalışmasından şimdilik 100,00 TL.sinin; yıllık izin ücreti alacağının şimdilik 100,00 TL.sinin ve bütün alacaklarının tahakkuk tarihinden itibaren en yüksek faiziyle birlikte davalıdan tahsili istemiyle 14.1.2014 tarihinde adli yargı yerinde dava açmıştır.
KONYA 1.İŞ MAHKEMESİ: 15.5.2014 gün ve E:2014/30, K:2014/338 sayı ile, dava dilekçesi ile davalı idarenin cevap dilekçesinin özetini yaptıktan sonra; toplanan delillerden davacının davalı İdarenin nezdinde usta öğretici olarak çalıştığı, Yargıtay’ın yerleşmiş uygulamasına göre taraflar arasındaki ilişkinin hizmet ilişkisi olmayıp idare hukuku ilişkisi olduğu, idare hukuku ilişkisinden doğan uyuşmazlığın çözüm yerinin de idari yargı olduğu gerekçesiyle; davanın yargı yolu yanlışlığı nedeniyle usulden reddine karar vermiş; temyiz edilmesi üzerine bu karar, Yargıtay 7. Hukuk Dairesi’nin 16/10/2014 tarihli, E:2014/10847, K:2014/18960 sayılı kararıyla onanmak suretiyle kesinleşmiştir.
Davacı vekili bu kez aynı istemle idari yargı yerinde dava açmıştır.
KONYA 1.İDARE MAHKEMESİ: 29.12.2014 gün ve E:2014/1617 sayı ile, dava dosyasının ve Konya 1. İş Mahkemesi’nin E:2014/30 sayılı dosyasının birlikte incelenmesinden; davacının 657 sayılı Kanun’un 89. maddesi uyarınca ek ders ücreti karşılığında davalı idare ile aralarında yapılan ve her yıl yenilenen “Ek Ders Görevi Verilerek Görevlendirilen Usta Öğretici Ferdi Hizmet Sözleşmesi” ile 2007 yılından itibaren İMKB GMK Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi’nde ve uygulama birimlerinde usta öğretici olarak çalıştığı, son sözleşmesinin 31.12.2013 tarihinde sona erdiği ve davacı ile yeniden sözleşme yapılmayarak işten çıkarıldığı, bunun üzerine kıdem ve ihbar tazminatı, fazla mesai alacağı, milli ve dini bayram ile resmi tatil çalışmalarının karşılığının ve yıllık izin ücreti alacağının tazminine karar verilmesi istemiyle Konya 1. Iş Mahkemesi’nde açılan davada 30.5.2014 tarih ve E:2014/30, K:2014/338 sayılı karar ile uyuşmazlığın görüm ve çözümünün idari yargının görevinde olduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar verildiği, anılan kararın Yargıtayca onanarak kesinleşmesi üzerine davacı vekilince 27.11.2014 tarihinde bakılmakta olan davanın Mahkemelerinde açıldığının anlaşıldığı; olayda; davacının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4. maddesinde tanımlanan istihdam şekillerinden memur, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçi kapsamında bulunmadığı, imzaladığı iş sözleşmesine (Ek Ders Görevi Verilerek Görevlendirilen Usta Öğretici Ferdi Hizmet Sözleşmesi) istinaden idareyle arasında hizmet ilişkisi kurulduğu, bu şekilde usta öğretici olarak geçici görevli statüde çalışmakta iken, iş akdinin haksız feshedildiği iddiasıyla kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla mesai alacağı gibi iş mevzuatından kaynaklanan alacaklarının tazmininin istenildiği ve davacının statüsü dikkate alındığında, işbu davanın özel hukuk hükümlerine göre görüm ve çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu kanaatine varıldığı gerekçesiyle; 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 19. maddesi uyarınca görevli merciin belirtilmesi için Uyuşmazlık Mahkemesi’ne başvurulmasına, dava dosyasının ve Konya 1. İş Mahkemesi’nin E:2014/30 sayılı dosyasının Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderilmesine, dosyanın incelenmesinin Uyuşmazlık Mahkemesi’nin karar vermesine değin ertelenmesine karar vermiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler: Eyüp Sabri BAYDAR, Ali ÇOLAK, Nurdane TOPUZ, Alaittin Ali ÖĞÜŞ, Ayhan AKARSU ve Mehmet AKBULUT’un katılımlarıyla yapılan 2.3.2015 günlü toplantısında;
l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; İdare Mahkemesince, 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesine göre başvuruda bulunulmuş olduğu, idari yargı dosyasının Mahkemece, ekinde adli yargı dosyası ile birlikte Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.
II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Taşkın ÇELİK’in, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Uğurtan ALTUN ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Konya İMKB GMK Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi Müdürlüğünde usta öğretici adı altında, Resepsiyon Departmanında, Resepsiyon Görevlisi olarak görev yapan davacının, iş sözleşmesinin haksız olarak feshedildiğinden bahisle, kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla mesai, milli ve dini bayram, resmi tatil çalışmasından kaynaklanan alacakları ile yıllık izin ücreti alacağının tahsili istemiyle açılmıştır.
506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 2. Maddesinde “Bir hizmet akdine dayanarak bir veya birkaç işveren tarafından çalıştırılanlar bu kanuna göre sigortalı sayılırlar…” denilmiş, aynı Yasanın “Uyuşmazlıkların Çözüm Yeri” Başlıklı 134. maddesinde, “Bu kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar, yetkili iş mahkemelerinde veya bu davalara bakmakla görevli mahkemelerde görülür” hükmüne yer verilmiş; 506 sayılı yasa hükümleri 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 106. maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır. 5510 sayılı Kanunun 3.maddesinde; kısa ve/veya uzun vadeli sigorta kolları bakımından adına prim ödenmesi gereken veya kendi adına prim ödemesi gereken kişi sigortalı olarak tanımlanmış; 79.madde ile başlayan Dördüncü Kısmında, primlere ilişkin hükümlere yer verilmiş; 101. maddesinde “Bu kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, bu kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıklar İş Mahkemelerinde görülür” denilmiştir.
Öte yandan, 4857 sayılı İş Kanununun 1.maddesinde, Kanunun amacının, işverenler ile bir iş sözleşmesine dayanarak çalıştırılan işçilerin çalışma şartları ve çalışma ortamına ilişkin hak ve sorumluluklarını düzenlemek olduğu belirtilmiş; aynı zamanda, bakılan davanın da konusunu oluşturan “İş Sözleşmesi, Türleri ve Feshi” hususuna Kanunun 8.maddesi ve devamında, kıdem tazminatı, ücretli izin, bildirim süresinden kaynaklanan yükümlülük ve haklara ilişkin hususlara ise Kanunun değişik maddelerinde yer verilmiştir.
Diğer taraftan; 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 1. maddesinde, “İş Kanununa göre işçi sayılan kimselerle (o kanunun değiştirilen ikinci maddesinin Ç, D ve E fıkralarında istisna edilen işlerde çalışanlar hariç) işveren veya işveren vekilleri arasında iş akdinden veya iş Kanununa dayanan her türlü hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarının çözülmesi ile görevli olarak lüzum görülen yerlerde iş mahkemeleri kurulur.
Bu mahkemeler:
- A) (Mülga: 18/10/2012-6356/81 md.)
- B) İşçi Sigortaları Kurumu ile sigortalılar veya yerine kaim olan hak sahipleri arasındaki uyuşmazlıklardan doğan itiraz ve davalara da bakarlar.
İş mahkemesi kurulmamış olan yerlerdeki bu davalara o yerde görevlendirilecek mahkeme tarafından, temsilci üyeler alınmaksızın, bu kanundaki esas ve usullere göre bakılır.
Fiili ve hukuki imkânsızlıklar dolayısıyla iş mahkemesinin toplu olarak görevini yapamadığı hallerde de yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır.
(Ek fıkra: 2/7/2012-6352/39 md.) Birden fazla iş mahkemesi bulunan yerlerde, sosyal güvenlik hukukundan kaynaklanan davaların görüleceği iş mahkemeleri, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından belirlenebilir.” denilmiştir.
Dava dosyalarının incelenmesinden; davacının 657 sayılı Kanun’un 89. maddesi uyarınca ek ders ücreti karşılığında, davalı idare ile aralarında yapılan ve her yıl yenilenen “Ek Ders Görevi Verilerek Görevlendirilen Usta Öğretici Ferdi Hizmet Sözleşmesi” ile 2007 yılından itibaren İMKB GMK Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi’nde ve uygulama birimlerinde usta öğretici olarak çalıştığı, son sözleşmesinin 31.12.2013 tarihinde sona erdiği; davacı ile yeniden sözleşme yapılmayarak işten çıkarıldığı, bunun üzerine davacının, kıdem ve ihbar tazminatı, fazla mesai alacağı, milli ve dini bayram ile resmi tatil çalışmalarının karşılığının ve yıllık izin ücreti alacağının tazminine karar verilmesi istemiyle bakılan davayı açtığı anlaşılmıştır.
Davacının, mahalli mülki amirin tasarrufu ile çalıştığı, idareyle arasında bir hizmet ilişkisi kurulduğu, talep edilen kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla mesai, milli ve dini bayram, resmi tatil çalışmasından kaynaklanan alacakları ile yıllık izin ücreti alacağının iş kanunundan kaynaklanan haklardan olduğu dikkate alındığında, uyuşmazlığın özel hukuk hükümlerine göre görüm ve çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, Konya 1.İdare Mahkemesi’nin başvurusunun kabulü ile Konya 1.İş Mahkemesince verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.
S O N U Ç : Davanın görüm ve çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Konya 1. İdare Mahkemesinin BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, Konya 1.İş Mahkemesinin 15.5.2014 gün ve E:2014/30, K:2014/338 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 2.3.2015 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.
Başkan Serdar ÖZGÜLDÜR
| Üye Eyüp Sabri BAYDAR
Üye Alaittin Ali ÖĞÜŞ
| Üye Ali ÇOLAK
Üye Ayhan AKARSU | Üye Nurdane TOPUZ
Üye Mehmet AKBULUT |