OLUMSUZ GÖREV UYUŞMAZLIĞI 4616 S. 23 NİSAN 1999 TARİHİNE KADAR İŞLENEN SUÇLARDAN … [ Madde 1 ] 353 S. ASKERİ MAHKEMELER KURULUŞU VE YARGILAMA USULÜ K… [ Madde 220 ] 2247 S. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAK… [ Madde 14 ]

Ceza Bölümü 2006/6 E., 2006/6 K.

• OLUMSUZ GÖREV UYUŞMAZLIĞI

• 4616 S. 23 NİSAN 1999 TARİHİNE KADAR İŞLENEN SUÇLARDAN … [ Madde 1 ]

• 353 S. ASKERİ MAHKEMELER KURULUŞU VE YARGILAMA USULÜ K… [ Madde 220 ]

• 2247 S. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAK… [ Madde 14 ]

“İçtihat Metni”

O L A Y : Antalya İl Jandarma Komutanlığı Kaş İlçe Jandarma Komutanlığında İlçe Jandarma Komutanı olarak görevli sanık J. Ütğm. Yusuf Kelleli ile Kaş İlçe Jandarma Komutanlığı Merkez Jandarma Karakol Komutanı olarak görevli sanık Mehmet Erol’un müteselsilen sair surette memuriyet nüfuzunu suistimal etmek suçu nedeniyle yapılan yargılamaları sonucunda, Dağ Komando Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nce 12.9.2000 gün ve E:2000/260,K:2000/368 sayı ile cezalandırılmalarına karar verilmiş, Askeri Yargıtay 1. Dairesi’nce, sanıklara yüklenen eylemin jandarmanın idari görevlerinin ifası sırasında ve bu görevden kaynaklanan nüfuzun kullanılması suretiyle işlenmiş olması nedeniyle askeri mahkemenin görevli olmadığı açıklanarak hükmün görev yönünden bozulmasına karar verilmesi üzerine, Mahkemece sanıklara yüklenen suçlar nedeniyle açılan kamu davalarının 4616 sayılı Yasa’nın 1/4. maddesi uyarınca ertelenmesine karar verilmiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşmiştir.

Sanıklar, 4616 sayılı Yasa’nın 1. maddesinin 4758 sayılı Yasa ile değişik 4. bendi uyarınca haklarında açılan kamu davasının ortadan kaldırılmasına karar verilmesi talebiyle Dağ Komando Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı Askeri Mahkemesi’ne başvuruda bulunmuşlardır.

DAĞ KOMANDO OKULU VE EĞİTİM MERKEZİ KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ:20.10.2004 gün ve E:2004/869,K:2004/477 sayıyla;sanıklara yüklenen eylemin,jandarmanın mülki görevlerinin ifası sırasında ve bu görevden kaynaklanan nüfuzun kullanılması suretiyle işlenmiş olması karşısında, Türk Ceza Kanunu’nun 228. maddesinde düzenlenen memuriyet nüfuzunu kötüye kullanmak suçunu oluşturabileceği nedeniyle yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, Kaş Asliye Ceza Mahkemesi’ne gönderilmiştir.

KAŞ ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 26.1.2005 gün ve E:2005/22, K:2005/3 sayıyla; 4616 sayılı Yasa’nın niteliği gereği askeri mahkemece görevsizlik kararı verilmeyip kamu davasının ertelenmesine karar verildiği, böylece kamu davasının kesin hükme bağlanmasının ertelenmesine karar veren mahkemenin, kamu davasının ortadan kaldırılmasına da karar vermek görev ve yetkisi içerisinde bulunduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, aynı Mahkemece, Mahkememize gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Cafer ŞAT’ın Başkanlığında, Üyeler; Süleyman ÖZCAN, Hamdi Yaver AKTAN, Muvaffak TATAR, Recep SÖZEN, Erdoğan GENEL, M.Sadık LİMAN’ın, katılımlarıyla yapılan 3.4.2006 günlü toplantısında;

I-İLK İNCELEME : Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik bulunmadığı, askeri ve adli yargı yerleri arasında Yasa’nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu anlaşıldığından, esasın incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ :Raportör-Hakim G.Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözümünde askeri yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ’nin askeri yargı, Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Turgut SÖNMEZ’in, davanın çözümünün askeri yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dosyanın incelenmesinden, sanıklar Yusuf Kelleli ile Mehmet Erol hakkında, Aralık 1997-Temmuz 1998 tarihleri arasında, Kaş İlçe Jandarma Komutanlığının kırtasiye ihtiyacını temin ettikleri Bilgin Kırtasiyeye olan kırtasiye borcunu karşılayamayınca, muhtelif işler özellikle av silahı ruhsat işlemleri için müracaat eden vatandaşlardan kırtasiye borçlarının karşılanması cihetine gittikleri, böylece, müteselsilen sair surette memuriyet nüfuzunu suiistimal etmek suçunu işledikleri ileri sürülerek açılan kamu davasında, Dağ Komando Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nce, sanıkların Askeri Ceza Kanununun 115. maddesi uyarınca cezalandırılmalarına karar verildiği, kararın temyiz edilmesi üzerine, Askeri Yargıtay 1. Dairesi’nce, sanıklara yüklenen eylemlerin jandarmanın mülki görevinin ifası sırasında ve bu görevden kaynaklanan nüfuzun kullanılması suretiyle işlenmesi karşısında, askeri mahkemenin görevli olmadığı gerekçesiyle hükmün görev yönünden bozulduğu, ancak askeri yargı yerince görevsizlik kararı verilmeyerek davaya devamla sanıklar hakkında açılan kamu davasının 4616 sayılı 23 Nisan 1999 Tarihine Kadar İşlenen Suçlardan Dolayı Şartla Salıverilmeye, Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanun’un 1. maddesinin 4. fıkrası uyarınca ertelenmesine karar verildiği anlaşılmıştır.

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu’nun, “Askeri Yargıtay’ca hükmün bozulması ve esasa hükmedilecek haller” başlığı altında düzenlenen 220. maddesinde, “Askeri Yargıtay hükmü bozmuş ise, işi yeniden inceleyip sonuçlandırmak üzere dava dosyasını hükmü bozulan askeri mahkemeye gönderir. Askeri Yargıtay, askeri mahkemenin usulsüz olarak kendisini görevli veya yetkili görmesinden dolayı hükmü bozmuş ise aynı zamanda bu işe ait dava dosyasını görevli veya yetkili mahkemeye gönderir. Görev ve yetki hususundaki kararlarına karşı, askeri mahkemelerin direnme hakları yoktur” denilmiştir.

Somut olayda, askeri yargı yerince, Askeri Yargıtay 1. Dairesi’nce verilen bozma kararı doğrultusunda görevsizlik kararı verilmesi gerekirken davaya devam edilerek karar verilmiş ve karar kesinleşmiştir.

4616 sayılı Kanunun 1. maddesinin 4. fıkrasında, “…… verilen hüküm kesinleşmemiş ise, davanın açılması veya kesin hükme bağlanması ertelenir, varsa tutukluluk halinin kaldırılmasına karar verilir. Bu suçlarla ilgili dosya ve deliller, her bir suçun dava zaman aşımı süresinin sonuna kadar muhafaza edilir.

Erteleme konusu suçun …

……… verilir. Bu süre, erteleme konusu suç ile aynı cins veya daha ağır şahsi hürriyeti bağlayıcı cezayı gerektiren bir suç işlenmeksizin geçirildiğinde, ertelemeden yararlanan hakkında kamu davası açılmaz; açılmış olan davanın ortadan kaldırılmasına karar verilir” hükmü yer almıştır.

Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında, sanıklar hakkında açılan kamu davası nedeniyle 4616 sayılı Yasa uyarınca değerlendirme yapılmış ve kamu davasının ertelenmesine karar verilmiştir. Adı geçen Kanun uyarınca, koşulların oluşup oluşmadığı araştırılarak kamu davasının ortadan kaldırılıp kaldırılmayacağına karar verileceğine göre, yazılı emir dışında erteleme kararının ortadan kaldırılması mümkün olmadığından, 4616 sayılı Kanunun niteliği gereği erteleme kararını veren yargı yerinin, kamu davasının ortadan kaldırılmasına da karar vermesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, davanın askeri yargı yerinde görülmesi ve Dağ Komando Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı Askeri Mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ASKERİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Dağ Komando Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nin 20.10.2004 gün ve E:2004/869, K:2004/477 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 3.4.2006 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.