ASKER KIŞI SANIK HAKKINDA, ASKERI SUÇ OLMAYAN, ASKER KIŞIYE KARŞI VEYA ASKERI MAHALDE YAHUT ASKERLIK HIZMET VE GÖREVLERI ILE ILGILI OLARAK IŞLENDIĞI DE ILERI SÜRÜLMEYEN “IRZA GEÇME, KIZLIK BOZMA, KAÇIRIP-ALIKOYMA” SUÇLARI TÜRK CEZA KANUNU (MÜLGA) (765) Madde 416
Ceza Bölümü 2001/61 E. , 2001/57 K.
- ASKER KIŞI SANIK HAKKINDA, ASKERI SUÇ OLMAYAN, ASKER KIŞIYE KARŞI VEYA ASKERI MAHALDE YAHUT ASKERLIK HIZMET VE GÖREVLERI ILE ILGILI OLARAK IŞLENDIĞI DE ILERI SÜRÜLMEYEN “IRZA GEÇME, KIZLIK BOZMA, KAÇIRIP-ALIKOYMA” SUÇLARI
- TÜRK CEZA KANUNU (MÜLGA) (765) Madde 416
“İçtihat Metni”Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.
Davacı : K.H.
Yakınan : Ş.E.
Mağdure : P.E.
Sanık : F.C.
O L A Y : Pamukova-Geyve/Adapazarı 31152. Mühimmat Bl. Komutanlığı emrinde görevli sanık Ord. Er F.C.’un, izinde bulunduğu 8.2.1997 günü, önceden tanıyıp arkadaşlık yaptığı mağdure P.E.’ı, hastanede yatan annesini ziyarete götürmek bahanesiyle arabasına bindirip, Kadirli İlçesi istikametinde bir tarla yoluna saparak, burada mağdurenin ırzına geçip kızlığını bozduğu ileri sürülerek, eylemine uyan Türk Ceza Kanunu’nun 416/1, 418/2, 429/1. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle Kozan Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 14.2.1997 gün ve E.1997/156, K:1997/25 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.
KOZAN AĞIR CEZA MAHKEMESİ: 20.3.1997 gün ve E.1997/45, K:1997/41 sayıyla; asker kişi sanığın, yüklenen askeri suç nedeniyle askeri yargı yerinde yargılanması gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, 8. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi’ne gönderilmiştir.
8. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi, sanığın askerlik görevini yaptığı birliği itibariyle yetkisizlik kararı vermiş, dava dosyası, 15. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi’ne gönderilmiştir.
15. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nce, sanığın beraetine karar verilmiş, Askeri Yargıtay 2. Dairesi, müdahil vekilinin duruşmalara katılımı sağlanmadan karar verilmiş olması nedeniyle kararı bozmuş, Mahkemece, tekrar sanığın beraetine karar verilmiş, Askeri Yargıtay 2. Dairesi bu kez, 26.5.2000 tarihinde yürürlüğe giren 26.3.2000 gün ve 24001 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4551 sayılı Yasa’nın, 38. maddesi ile Askeri Ceza Kanunu’nun 152. maddesi yürürlükten kaldırıldığından, sanığa yüklenen suçun askeri suç olma niteliği ortadan kalkmış olup, asker kişiye karşı, askeri mahalde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işlendiğinin de ileri sürülmediği gerekçesiyle kararı görev yönünden bozmuştur.
15. KOLORDU KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 7.12.2000 gün ve E. 2000/820, K: 2000/705 sayıyla; bozma ilamında yer alan hususları tekrar ederek, sanığı yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, kendisine gelmekle, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nca, Mahkememize gönderilmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE. Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ali HÜNER’in Başkanlığında, Üyeler; Cengiz ERDOĞAN, Refik DİZDAROĞLU, Keskin KAYLAN, Necmettin ÖZKAN, Recep SÖZEN, Ahmet ALKIŞ’ ın katılımlarıyla yapılan 11.6.2001 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’ in, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Cemil KAYILIOĞLU’nun, davanın çözümünün adli yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
USULE İLİŞKİN İNCELEME :
Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmemiştir. Adli ve askeri yargı yerleri arasında Yasa’nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur. Esasa ilişkin inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verilmiştir.
ESASA İLİŞKİN İNCELEME.
353 Sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu’nun “Askeri Mahkemelerin Görevleri” başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan “Genel Görev” başlıklı 9. maddesinde; “Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler” denilmektedir.
“Askeri suç” ise, öğretide ve uygulamada;
a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu’nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,
b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu’nda, kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,
c) Türk Ceza Kanunu’na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalâa edilmektedir.
Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında görevsizlik kararı veren adli yargı yerince, sanığın yüklenen suçu işlediği ileri sürülen günde asker kişi olması ve yüklenen suçun da “askeri suç” olduğu gerekçesine yer verilmiş ise de, 26.5.2000 tarihinde yürürlüğe giren 26.3.2000 gün ve 24001 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, 4551 sayılı Yasa’nın 38. maddesi ile 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun, 152. maddesi yürürlükten kaldırılmış olduğundan sanığa yüklenen “ırza geçme, kızlık bozma, kaçırıp-alıkoyma” suçlarının “askeri suç” niteliği ortadan kalkmıştır.
Açıklanan nedenlerle, sanığa yüklenen “ırza geçme, kızlık bozma, kaçırıp-alıkoyma” suçları, askeri suç olmadığından, asker kişiye karşı veya askeri mahalde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işlendiği de ileri sürülmediğinden, açılan kamu davasının adli yargı yerinde çözümlenmesi ve Kozan Ağır Ceza Mahkemesi’nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Anlaşmazlığın niteliğine göre, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Kozan Ağır Ceza Mahkemesi’nin 20.3.1997 günlü, E.1997/45, K:1997/41 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına, 11.6.2001 günü kesin olarak oybirliği ile karar verildi.